Torrent nedir ?

Torrent nedir , Kelime anlamı nedir , Torrent kelimesi nereden gelmistir,Torrentin çalışma prensibi nedir,nasıl çalışır :

Torrenti kelime anlamını sel olarak ifade edebilriz . Yaratıcısı olan Cohen`in bu ismi koymasındaki amaç dosya paylaşımının sel gibi hızlı ve düzensiz olmasıdır.Kısaca Cohen den bahsetmek gerekirse 1975 yılında Amerika'da doğan ve bilgisayar programlarını çok iyi şekilde kullanan Bram Cohen,BitTorent firmasının CEO'sudur.Torrenti tanımlamak gerekirse buyuk dosyaların transfer edilmesi icin kullanılan guvenli ve hızlı bir paylasım bicimidir diyebiliriz.Torrent bir P2P(peer to peer) dosya paylasım programıdır. Torrent ilk olarak linux sistemler için tasarlamıstır.Linux yazılımları çok büyük ebadlarda olduğu için paylaşılırken hep sorun çıkardıkları icin torrent sistemi doğmustur. Torrent olarak adlandırdığımız yapının sadece dosya uzantısı olduğunu belirtmemiz gerekir .Torrent uzantılı dosyalar ve istemci programlar aracığılı ile eriştiğimiz paylaşım sistemi protokolü (Network Protocol) ise Bittorrent'tir.



BitTorrent Nedir:
P2P yani peertopeer (kişiden kişiye) dosya paylaşımını sağlayan bir uygulamadır. Bu uygulamayı bulan kişi olan Bram Cohen daha sonra BitTorrent adında bir de yazılım yapmıştır. Bu nedenle bu iki kavramı karıştırmamak gerekir, BitTorrent hem uygulama hem de bu uygulamayı bulan kimsenin oluşturduğu bir yazılımın adıdır.
BitTorrent 2 Temmuz 2001 tarihinde ilk kez kullanılmaya başlanmıştır. Ve .torrent uzantılı dosyalar ile dosya paylaşımı yapılmaktadır. Bu .torrent uzantılı çok küçük boyuttaki dosyalar, asıl paylaşılan büyük dosyalar hakkında bilgiler içerirler, bu .torrent dosyalarını indiren kullanıcı daha sonra BitTorrent yazılımlarından biri aracılığıyla (utorrent, Azureus gibi) bu dosyayı açar ve indirme işlemine başlar. Yine aynı dosyayı indirmek isteyen başka bir kullanıcı bu ağa dahil olduğunda sizde dosyanın asıl sahibi gibi o kimseye kaynak olur ve indirdiğiniz dosya tamamlanmamış olsa da aynı zamanda veri göndermeye başlarsınız.
Kısacası , bittorrent aracılığı ile dağıtılan büyük dosyaları indirmek için kullanıcıların öncelikle .torrent uzantılı küçük dosyaları indirmeleri ve daha sonra bu küçük dosyaları uygun bittorrent yazılımları ile açmaları gerekmektedir.

Torrent Calısma Esası :
Torrent'in çalışma esası: Torrent'in çalışma esası aslında çok basittir: İlk ana sunucu dosyayı sisteme ve paylaşıma verdiği anda dosya torrent sistemi tarafından binlerce parçalara ayrılıyor. Daha sonra bu parçalar isteyen kişilere gönderiliyor. Böylece herkes parçaları aralarında paylaşmaya başlıyor.

Paylaşımda, elinizdeki dosya büyüklüğü yada hızınız önemli değildir. Paylaşımın en başındada en sonunda da herkes paylaşımda yer alır. Böylece hızlı bağlantısı olan kişilerin üstüne yüklenilmesi önlenir.

Torrent Calısma Prensibi :
Peki torrent nasıl calısır bunu bir inceleyelim.. Torrent sisteminin çalisma prensibi çok basittir. İlk olarak belirlenen ana sunucu paylaşılıcak dosyayı 32kb dan 4mb kadar olan parçalara ayırıyor. Bu parçalar daha sonra tracker dosyasını çeken bütün kullanıcılara dağıtılıyor kullanıcılar hep p2p de olduğu gibi parçaları hem seed eden makinadan hemde öbür download eden makinalardan alabiliyor.Torrentte dosyayı paylaşan kulanıcı , aradan çekilse bile kullanıcılar eksik kalan dosyaları kendi aralarında paylaşıp downloadlarını bitrerek kendileri de birer seeder a dönüşebiliyorlar. Bu paylaşımda kullanıcıların hızı önemli değil buda hızlı upload eden kullanıcıların üzerine yüklenilmesini önlüyor her ne kadar Bitcomet adlı torrent cilent'ı bunun aksini başarıp birçok sistem den banlanmış olsada. Torrent sistemi hatasız download yapmasıylada ünlüdür.Torrent , dosyayı download ederken hata denetliyicisi kullanır ve hatalı dosya indiyse hemen başka bir kullanıcıdan yeni parçacık talep eder bunuda kullanıcıya yansıtmaz hiç bir zaman. Ek olarak torrent , dosya indirirken yer bakımındada tutumlu davranır indirilmemiş bir dosyayla HDD sanal olarak yer kaplamaktansa indirdikçe yer kaplamaya başlar bu özellik bizim gibi çok hızlı internet hızına sahip olmayan kullanıclar için çok iyi bir özelliktir ama 100kb yi geçtiğiniz anlarda bu özellik harddiskinize zarar verebiliyor onun için HDD sanal alan ayırma özelliği de seçilebilir bir seçenek olarak programların içine konmuştur. Torrent sisteminde öbür kullanıcıların ne kadar hızla indirip ne kadara hızla gönderdiğini görebilirsiniz.
Bu görüğünüz resimde klasik kazaa, emule gibi server tabanlı paylaşım sisteminin yönetimini görmektesiniz..
İşte bu da torrent sisteminin ana çalışma prensibi. Gördüğünüz gibi herkes eşit ağırlık üstlenip p2p deki en verimli paylaşım sağlanabilmekte.


Torrent terimleri :

Torrent :
Paylaşılan dosyanın büyüklüğüne göre 20 kb ile 300 kb arasında olabilen, içersinde dosya ile ilgili gerekli tanımları içeren bir dosyacıktır. Esas dosyayı indirebilmeniz için zorunludur.

Availability :
Kullanıcıya(client) dağıtılan programın kaçtane full kopyası olduğunu gösterir. Her bir seed bu sayıya 1.0 ekler. O anda o dosyaynın bir kısmına sahip olan kullanıcılarda sahip oldukları oran kadar availability e ekleme yapar.

Seed ve seeder :
Dosyanın tamamına sahip olan ve bunu paylaşan kişilerdir. Dosyanın tamamının paylaşımda kalabilmesi için en az bir tane seeder olması zorunludur. Yoksa dosya eksik iner.

Peer ve peerer :
Dosyayı indiren ve aynı zamanda bunu paylaşan kişilerdir. BT`ye asıl hız kazandıran bunların paylaşması ve birbirleri ile dosya alışverişi yapmasıdır.

Leech ve leecher :
Sömürücü olarakta tanımlayabiliriz. Dosyayı indiren fakat bir sekilde bunu çok az paylaşan veya hiç paylaşmayan kişilerdir. Bütün zincirin kırılmasına ve hızın oldukça düşmesine neden olurlar. Lütfen bant genişliğinizin elverdiği kadar paylaşın.

Tracker :
Sistemdeki herkesi birbirine bağlayan, torrent dosyasının yüklü olduğu dağıtıcı sistemdir. Dikkat: Dosyanın aslı burada değildir, genellikle alakaları bile yoktur, sadece torrent dosyası yüklüdür.

Reseed :
Bir dosyayı seed eden kimse kalmamış ise, sadece peer'lerdeki tamamlanmamış dosyalar kalmışsa, dosyanın tamamına sahip birinin o swarm'a bağlanıp tekrar o dosyayı seed yapması gerekir. Buna reseed etmek denir. Genellikle reseed isteği yapıp da karşılığını alan peer'lar karşılık olarak dosyanın paylaşımını bir süre daha açık tutarlar.

Swarm :
Bir dosyayı yükleme / gönderme amacı ile birbirine bağlanmış makineler grubu. Örnek olarak bir torrent yüklemeye başladığınızda sizin 10 peer ve 3 seeder'a bağlandığınızı söyler ise, o zaman swarm sizden ve diğer 13 kişiden oluşmaktadır.

Client :
Torrentleri indirmek için kullanılan yazılımların herbirine Client denir.(Azureus, ABC, BitComet, BitTornado...gibi )


Bittorrent İstemcileri :

BitTorrent Official
(BitTorrent'in yaratıcısı Bram Cohen'in orjinal client'ı)
İşletim Sistemi: Linux / MacOS X / Windows
Programlama Dili: Python, C++

Azureus
İşletim Sistemi: Linux, Mac OS, Windows
Programlama Dili: Java

utorrent
İsletim sistemi:Windows

BitTorrent Experimental
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: Python

Extended BitTorrent Client (XBT Client)
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: C++

TorrentTopia
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: belirtilmemiş

Shareaza
(aynı zamanda eMule ortamınında da kullanılıyor)
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: belirtilmemiş

PTC - Personal Torrent Collector
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: Python

G3 - Bittorrent Client
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: Python

BitSpirit
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: belirtilmemiş

BitTornado (eski theShad0w's BT Experimental)
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: Python

BitComet
İşletim Sistemi: Windows
Programlama Dili: C++